Joseph Haydn was de vader van de symfonie en de moeder van het strijkkwartet. Hij ontwikkelde de vierdelige standaardvorm van de symfonie en tilde het strijkkwartet naar een totaal ander niveau.
Maar hoe serieus hij ook is over het strijkkwartet, Haydn is altijd in voor een grapje. Dat blijkt uit het vrolijke Strijkkwartet in Es, met als bijnaam ‘de grap’.
Schuberts Strijkkwartet nr 14, De dood van het meisje, is het tegendeel van grappig. Het thema is dan ook: de dood als minnaar, Eros en Thanatos. Als romantische twintiger greep Schubert in zijn Lied Der Tod und das Mädchen terug op die oude fascinatie. Zeven jaar later nam hij dat Lied als basis voor zijn Strijkkwartet nr 14.
Grazyna Bacewicz was de belangrijkste Poolse componist van haar generatie, maar na haar dood in 1969 raakte zij grotendeels in de vergetelheid. Het Strijkkwartet nr 4 uit 1951 is haar bekendste werk, krachtig, meeslepend en vol volksmuziekverwijzingen.
Foto: Stadsgehoorzaal Leiden